آیه
مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُواْ مَا عَاهَدُواْ اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُم مَّن قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن يَنتَظِرُ وَمَا بَدَّلُواْ تَبْدِيلاً
ترجمه
از میان مؤمنان مردانى هستند كه آنچه را با خداوند پیمان بسته بودند صادقانه وفا كردند (و خود را آماده ى جهاد نمودند)، برخى از آنان پیمانشان را عمل كردند (و به شهادت رسیدند) و بعضى دیگر در انتظار (شهادت) هستند، و هرگز (عقیده و پیمان خود را) تغییر ندادند.
نکته‌ها
كلمه ى «نحب» داراى معانى زیادى است ولى در این جا به معناى نذر و عهد و پیمانى است كه چه بسا انجام آن منجر به مرگ یا خطر بزرگى شود.
در برابر گروهى كه خواهان زندگى در رفاه بودند، «یودّوا لو انّهم بادون فى الاعراب»(380) گروهى در انتظار شهادتند. «و منهم من ینتظر»
امام حسین علیه السلام در كربلا هنگام وداع با اصحابش و گاهى بالاى سر شهدا این آیه را تلاوت مى فرمود.(381)
380) احزاب، 20
381) تفسیر كنزالدّقائق.
پیام‌ها
1- همه ى اصحاب پیامبر و مؤمنان در یك درجه نیستند. «من المؤمنین»
2- نقل كمالات دیگران یكى از راه هاى تربیت است. «من المؤمنین رجال …»
3- دفاع از حقّ تا مرز شهادت، نشانه ى صداقت در ایمان است. «صدقوا ما عاهدوا اللّه»
4- تعهّد، لازم الاجرا و عمل به آن نشانه صداقت است. «صدقوا ما عاهدوا»
5 – بزرگداشت شهدا، پیام و درسى قرآنى است. «فمنهم من قضى نحبه»
6- انتظار شهادت نیز یك ارزش است. «و منهم من ینتظر» آمادگى براى لقاى خداوند، از صفات مؤمنان است.
7- باب شهادت باز است. «و منهم من ینتظر»
8 – شهادت برخى مؤمنان، عامل عقب نشینى یا دلسردى دیگر مؤمنان نمى شود. (مؤمن با این كه شهادت دوستان و عزیزان خود را مى بیند، باز خود در انتظار شهادت است) «و منهم من ینتظر»
9- مؤمنان واقعى پایبند عهد و پیمان خود با خدا هستند و هیچ چیز حتّى شهادت دوستان و عزیزان، روحیه آنان را تغییر نمى دهد. «و ما بدّلوا تبدیلا»
