آیه
قُلْ إِنَّ صَلَاتِى وَنُسُكِى وَمَحْيَاىَ وَمَمَاتِى لِلَّهِ رَبِّ الْعَلَمِينَ
ترجمه
بگو: همانا نماز من و عبادات من و زندگى من و مرگ من براى خداوند، پروردگار جهانیان است.
نکته‌ها
روایت شده كه رسول اكرم صلى الله علیه وآله در آستانه ى نماز این آیات را مى خواند. [529]
مرگ، بر حیات احاطه دارد و حیات بر نُسُك، و نُسُك بر نماز. بنابراین، نماز، هسته ى مركزى در درون عبادات است.
اسلام، به معناى تسلیم بودن در برابر امر خداوند است و به همه ى انبیا نسبت داده شده است. حضرت نوح علیه السلام خود را مسلمان دانسته است، «اُمرت اَن اكون من المسلمین» [530] حضرت ابراهیم علیه السلام از خداوند مى خواهد كه او و ذریّه اش را تسلیم او قرار دهد. «و اجعلنا مسلمین لك و من ذریّتنا اُمّة مسلمة لك» [531] ، حضرت یوسف علیه السلام نیز از خداوند مسلمان مردن را درخواست مى كند: «توفّنى مسلماً» [532] و پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله نیز اوّلین مسلمان است، «و انا اوّل المسلمین» به این معنا كه یا در زمان خودش، یا در رتبه و مقام تسلیم، مقدّم بر همه است.
529) تفسیر قرطبى.
530) یونس، 72.
531) بقره، 128.
532) یوف، 101.
پیام‌ها
1- راه و روش و هدف خود را در برابر راههاى انحرافى، با صراحت و افتخار اعلام كنیم. «قل»
2- با آنكه نماز، جزو عبادات است، ولى، جدا ذكر شده تا اهمیّت آن را نشان دهد. «صلاتى و نُسُكى»
3- انسان هاى مخلص، مسیر تكوینى (مرگ و حیات) و مسیر تشریعى خود (نماز و نُسُك) را فقط براى خداوند عالمیان مى دانند. «انّ صلاتى و نُسُكى و محیاى و مماتى للّه»
4- آنگونه كه در نماز قصد قربت مى كنیم، در هر نفس كشیدن و زنده بودن و مردن هم مى توان قصد قربت كرد. «محیاى و مماتى للّه…»
5 – مرگ و حیات مهم نیست، مهم آن است كه آنها براى خدا و در راه خدا باشد. «محیاى و مماتى للّه»
6- آنچه براى خدا باشد، رشد مى كند. «للّه ربّ العالمین»
7- مرگ و زندگى دست ما نیست، ولى جهت دادن به آن دست ماست. «للّه»
8 – اخلاص در كارها، فرمان الهى است. «بذلك امرت»
9- پیشواى جامعه، باید در پیمودن راه و پیاده كردن فرمان الهى، پیشگام باشد. «اوّل المسلین»
