تفسیر آیه 33 سوره محمد

در آیات و روایات، برخى اعمال و گفتارها سبب بطلان اعمال معرّفى شده اند، از جمله:
1. منّت گذاشتن و آزار دادن نیازمندان، كه پاداش انفاق را محو مى كند. «لاتبطلوا صدقاتكم بالمنّ و الاذى»(87)
2. بى ادبى نسبت به رهبران الهى، «لاترفعوا اصواتكم فوق صوت النبى أن تحبط اعمالكم»(88) صداى خود را بر صداى پیامبر برتر قرار ندهید تا كارهایتان تباه نشود.
3. عُجب و حسد. «الهى عبّدنى لك و لاتفسد عبادتى بالعجب»(89) چنانكه امام صادق علیه السلام فرمودند: «انّ الحسد یأكل الایمان كما تأكل النّار الحطب»(90) حسد نیكى ها را نابود مى كند همان گونه كه آتش هیزم را مى سوزاند.
4. شرك به خدا. «لئن أشركت لیحبطنّ عملك»(91) اگر شرك ورزى قطعاً عمل تو را تباه مى كند.
5. ریا كه گونه اى از شرك است. «الّذین ینفقون أموالهم رئاء النّاس…»(92)
در حدیث مى خوانیم كه رسول خداصلى الله علیه وآله فرمود: هركس یك «سبحان اللّه» بگوید، درختى در بهشت براى او كاشته مى شود. شخصى گفت: پس ما (كه همواره به این ذكر مشغولیم) درختان بسیار زیادى در آنجا داریم!. حضرت آیه فوق را تلاوت كرده و فرمودند: مواظب باشید آتشى پس از آن نفرستید تا آنها را بسوزاند.(93)
در مورد معناى عبارتِ «لاتبطلوا أعمالكم» با توجّه به صدر آیه، سه وجه مى توان ذكر كرد:
الف) ایمان خود را حفظ كنید و مشرك نشوید كه اعمالتان باطل مى شود. زیرا شرك اعمال را تباه مى كند. «لئن أشركت لیحبطنّ عملك»(94)
ب) با ترك اطاعت از رسول خدا، اعمالتان را تباه نسازید.
ج) با منّت گذاشتن به پیامبر، اعمال خود را تباه نكنید. چنانكه خداوند مى فرماید: «یمنّون علیك أن اسلموا قل لا تمنّوا علىّ اسلامكم»(95)
87) بقره، 264.
88) حجرات، 2.
89) دعاى مكارم الاخلاق.
90) كافى، ج 2، ص 306.
91) زمر، 65.
92) نساء، 38.
93) تفسیر نورالثقلین.
94) زمر، 65.
95) حجرات،17.